“Gidemediğin yer senin değildir” diyerek yapılan 140 yıllık tünel zamana meydan okuyor

Giresun’da 140 yıl önce el aletleri ile ulaşıma açılan tarihi Halil Rıfat Paşa Tüneli, bölgeyi gezenlerin uğrak noktası oldu. 1885 yılında “Gidemediğin yer senin değildir” mantalitesiyle murç, balyoz ve sivri ağızlı kazmalar kullanılarak açılan ve halen sağlamlığını koruyan tünelin yanındaki alanda mola verip dinlenen sürücü ve yolcular, tarihi yapıyı inceleyerek fotoğraf çektiriyor.

Giresun’da, dönemin Sivas Valisi Halil Rıfat Paşa’nın ‘gidemediğin yer senin değildir’ diyerek işçilere verdiği talimat üzerine bir at arabası geçebilecek büyüklükte murç, balyoz ve sivri ağızlı kazmalar kullanılarak 1885 yılında açılan tünel, daha sonraki yıllarda yine aynı yöntemle genişletildi.

ZAMANA MEYDAN OKUYOR

Giresun-Sivas arasındaki ulaşımı sağlayan kara yolunda 6 metre yüksekliği ve 35 metrelik uzunluğuyla halen sağlamlığını koruyan tünelin oyulmuş kaya yapısı dikkati çekiyor.

HİKAYESİYLE ZİYARETÇİLERİ ETKİLİYOR

Dereli ilçesinde Göksu travertenleri, Mavigöl ve yaylalara yakın bir noktada yer alan tünel, hikayesiyle ziyaretçileri etkiliyor. Tünelin yanındaki alanda mola verip dinlenen sürücü ve yolcular tarihi yapıyı inceleyerek fotoğraf çektiriyor.

Tünelin turizme kazandırılması amacıyla Giresun İl Özel İdaresince uygulanacak proje ile peyzaj, yürüyüş alanları ve kitabeleri içeren düzenlemelerin yapılması planlanıyor.

“KİTABESİNİ OKUYUNCA DA HEYECAN DUYDUM”

Ailesiyle bölgeyi ziyaret eden Hüseyin Özer, daha önce tüneli sosyal medyada gördüğünü söyledi. Tünelin yapısı dolayısıyla araçlarını müsait bir yere park ederek durduklarını anlatan Özer, “O zamanın imkanlarıyla tünel nasıl yapılmış? Merak ettik ve görmek istedik. Hem fotoğraf çektirelim hem hatıramız olsun diyerek durduk. Kitabesini okuyunca da heyecan duydum. Şu an bile zorken insan bunu o şartlarda nasıl yapmış? Hala merak içindeyim.” dedi.

“ÇOK ETKİLENDİK”

Hilal Kara da bölgede tünelin “Deliklitaş” olarak da bilindiğini belirterek, “Kitabesinde ‘Türkiye’de insan gücüyle açılan ilk kara yolu tünelidir’ ifadesi var. Bu beni çok heyecanlandırdı.” ifadesini kullandı.

Hasret Aynacı da tünelin taş yapısını merak etmeleri üzerine durduklarını dile getirerek, “Kitabedeki ‘gidemediğin yer senin değildir’ sözünden ve Türkiye’nin ilk kara yolu tüneli olmasından çok etkilendik.” diye konuştu.

“HALİL RIFAT PAŞA BUGÜN HAYATTA DEĞİL AMA TÜNELİ HALEN BURADA DURUYOR”

Giresun Federasyonu Başkan Yardımcısı Yalçın Kaya Böber de Halil Rıfat Paşa’nın açtırdığı tünelin İç Anadolu ile Karadeniz’i birbirine bağladığının altını çizdi. Geleceği yön vermek için geçmişi bilmenin önemli olduğunu vurgulayan Böber, “O yüzden biz de buraya geliyoruz, anıları tazeleyerek yad ediyoruz. Halil Rıfat Paşa bugün hayatta değil ama tüneli halen burada duruyor. Demek ki hizmet edenler unutulmuyor. Hepimizin bu ülke için bir çivi çakma peşinde olmamız gerekir. Bize hizmet edenleri şükranla anıyoruz. Allah mekanlarını cennet eylesin.” diye konuştu.

“BİR BAKTIĞIN ZAMAN ‘BU O DÖNEMDE NASIL YAPILMIŞ’ DİYORSUN”

Tünelin bulunduğu alanda “Kervansaray” adını verdiği kulübesinde çay satan Adil Sönmez ise çok sayıda kişiye tarihini anlattığı tünelin adeta gönüllü rehberliğini yaptığını söyledi. Elinden geldiği kadar insanlara yardımcı olmaya çalıştığını aktaran Sönmez, bundan da mutluluk duyduğunu ifade etti.

Sönmez, tarihi ve hatıraları yaşatmak gerektiğine değinerek, “Şu tüneli bir baktığın zaman merak ediyorsun, ‘bu o dönemde nasıl yapılmış’ diyorsun. Biz bugün çekiçle bir şey kırmakta zorlanırken geçmişte insanlar kayayı delmişler, tüneli açmışlar.” dedi.

Kaynak: AA