Tanesi 50, kilosu 5 bin lira! Bin bir emekle toplanıyor

Tunceli’nin Ovacık ilçesinde köylüler tarafından araziden toplanan dikenli kenger bitkisinin kökünden çıkan beyaz sıvı, kurutulup temizlendikten sonra satışa sunuluyor. Bu beyaz sıvıdan yapılan sakız ise kilosu 5 bin liradan alıcı buluyor. Karaciğer, safra yolu iltihapları, siroz, kabakulak, vitiligo, ishal, bronşit gibi birçok hastalığa iyi geliyor.

Tunceli’nin Ovacık ilçesinde Koyungölü, Çakmaklı ve Paşadüzü köylerinde yaşayanlar da yıllardır kengerin kökündeki beyaz sıvıdan doğal yöntemlerle sakız üretiyor. Günün belirli saatlerinde araziye çıkan köylüler, ilk olarak çapa yardımıyla kurumuş kengerlerin kök kısmında çukur kazıyor. Ardından bitkinin gövde kısmını bıçakla kesen köylüler, sıvı haldeki beyaz özün toprağa sızarak güneşte kuruyup sakıza dönüşmesini sağlıyor.

TOPLAMASI VE TEMİZLENMESİ ZORLU BİR SÜREÇ

Bir günlük bekleme süresinin ardından sakızı toplayan köylüler, eve getirdikleri ürünleri taş ve ot parçalarından temizlemek için de uğraş veriyor. Soğuk su altında taşla dövülüp sıcak suda bekletilen sakızlar, kirinden arındırıldıktan sonra satışa hazır hale getiriliyor. Kenger sakızı üretimiyle bilinen köydeki kadınlar, çevreleri ve akrabaları aracılığıyla kendilerine ulaşan müşterilere ürünü gönderiyor. Çakmaklı köyünde yaşayan Emine Sarıgül, genellikle temmuz ayında kenger sakızı üretiminin yapıldığını söyledi.

Havaların sıcak olmasından dolayı sakız mesaisine geç başladığını ifade eden Sarıgül, “Sabah erkenden araziye gidip kengerin kökünü kazıyorum. Sütü aktıktan sonra ertesi gün tekrar gidip o kengerin kökündeki sakızı topluyorum. Eve getirip biraz biriktirdikten sonra bu defa sakızları yıkıyorum ve taşla dövüp kaynar suda bekletiyorum” dedi.

TANESİ 50 LİRA, KİLOSU 5 BİN LİRA

Sarıgül, sakızları saatler süren çalışmayla temizleyip satışa hazır hale getirdiğini anlattı.

Kenger sakızına yoğun talep olduğunu dile getiren Sarıgül, “Sakızın tanesini 50 liradan, kilogramını da 5 bin liradan satıyorum. Güneşin karşısında çalışmak çok zor oluyor ve bazen zor anlar yaşıyorum. Kenger sakızını çıkarırken kullanılan çapa insanı bayağı yoruyor. Özellikle sağlık sorunları olanlar ve kanser hastaları bizleri arayıp sipariş veriyor. Kenger sakızı çok sağlıklı bir şey” ifadelerini kullandı.

Gülten Sarıgül de Ovacık’ta birçok kişinin kenger sakızı satarak gelir elde ettiğini ve ailesinin de bu işle uğraştığını belirtti.

EVLENDİKTEN SONRA BAŞLADI, GEÇİM KAYNAĞI OLDU

Evlendikten sonra kenger sakızı üretmeyi öğrendiğini söyleyen Sarıgül, “Ürettiğim sakızları satıp para kazandım ve çocuklarımın ihtiyaçlarını karşıladım. Doğaya çıkmak çok güzel. Özellikle biz kadınlar bazen evdeki işlerden bunalıyoruz. Ben de bu vesileyle kendimi dağlara atıyorum, kenger sakızı üreterek stres atıyorum.” diye konuştu.

BİRÇOK HASTALIĞA ÇARE

Munzur Üniversitesi Tunceli Meslek Yüksekokulu Tıbbi Hizmetler ve Teknikler Bölümü’nden Doç. Dr. Sevinç Aydın, kengerin Türkiye’nin farklı bölgelerinde yayılış gösterdiğini belirtti.

Kengerin önemli bir besin kaynağı olduğuna ve tohumuyla ilgili çalışma yaptığına işaret eden Sevinç, şunları kaydetti:

“Bitkinin kramplara, hazımsızlığa ve migrene iyi geldiği bilinmektedir. Ayrıca karaciğer, safra yolu iltihapları, siroz, kabakulak, vitiligo, ishal, bronşit ve kronik karaciğer hastalıklarında etkili olduğu bilimsel yayınlarda rapor edilmiştir. Özellikle saplarının karaciğer koruyucu ve kan temizleyici olduğu, bitkinin hipoglisemik, anti-inflamatuar, antiparazit, antibakteriyel ve antioksidan etkilerinin de olduğu belirtilmiştir. Bunların yanı sıra diyabet, ağrı kesici, kramp çözücü, hazımsızlığı giderici, sinirleri güçlendirici ve migrene karşı oldukça yararlı olduğu da belirtilmektedir.”

Kaynak: AA