ABD genelinde gökyüzünde süzülen gizemli bir ışık huzmesi görüldü. Bu olayın, Çinli girişim şirketi LandSpace Technology’nin metan ve oksijen yakıtlı Zhuque-2E Y2 roketini fırlatmasının ardından gerçekleştiği belirtildi. Işığın en olası kaynağının, roketin ikinci kademesi olduğu ve yakıt boşaltma işlemi sırasında oluştuğu ifade edildi.
ABD genelindeki gökyüzü meraklıları, gökyüzünde süzülen gizemli bir ışık huzmesi karşısında şaşkınlığa uğradı.
17 Mayıs Cumartesi gecesi saat 24:00 civarında, New Mexico’ya kadar uzanan ABD’nin güney bölgelerinin üzerinde parlak bir ışık çizgisi görüldü.
Beklenmedik bir jeomanyetik fırtınanın ardından kuzey ışıkları etkinleştiği için, birçok kişi başlangıçta bu ışık çizgisinin STEVE olduğunu düşündü. STEVE, yüklü parçacık akımları tarafından oluşturulan beyaz-eflatun renkli özel bir ışık türüdür.
Ancak gökbilimciler şimdi bu tuhaf olayın gerçek açıklamasını ortaya koydu.
Uzaydaki cisimleri takip eden gökbilimci Dr. Jonathan McDowell’e göre, ışığa yakıt boşaltan bir roket neden oldu.
Işık görünür hale gelmeden yaklaşık bir saat önce, Çinli girişim şirketi LandSpace Technology, metan ve oksijen yakıtlı Zhuque-2E Y2 roketini fırlattı.
Dr. McDowell, ışığın en olası kaynağının, bu roketin yerden yaklaşık 250 km yükseklikte “Methalox” roket yakıtını bırakan ikinci kademesi olduğunu belirtiyor.
Uzaya salındığında, yakıttaki kimyasallar, Dünya’nın iyonosferindeki plazma ile tepkimeye girerek, tıpkı ABD üzerinde görülen gibi ürkütücü beyazımsı bir parıltı oluşturuyor.
Parlayan ışık huzmesi gökyüzünde belirdiğinde, birçok gökbilimcinin ilk düşüncesi, STEVE adı verilen nadir bir uzay hava olayına tanık olduklarıydı.
17 Mayıs gecesi Dünya, güneş patlamasından gelen maddelerin çarpması sonucu orta şiddette (G2 sınıfı) bir jeomanyetik fırtına yaşıyordu.
Başlangıçta Dünya’yı ıskalayacağı tahmin edilen muazzam “kuş kanadı” patlaması, beklenenin ötesinde geniş bir madde dalgası oluşturdu ve gezegen yüzeysel bir darbe aldı.
STEVE kuzey ışıklarının bir parçası olmasa da, o da uzay hava durumundan kaynaklanır ve gökyüzünde beyazımsı-eflatun renkte parlayan bir nehir gibi görünür.
X platformunda paylaşım yapan fotoğrafçı Tyler Schlitt olayı kaydederek şöyle yazdı: “STEVE’i arkadaşlarımla birlikte Güney Kansas’ta, Greensburg’un 45 dakika kuzeyinde gördüm!”
Ancak bunun doğal bir olay olmadığı kısa sürede anlaşıldı.
X’te yazan Dr. McDowell şöyle açıkladı: “Veriler, Zhuque-2 üst kademesinin 17 Mayıs 05:25 UTC’de ABD’nin Four Corners bölgesinden geçtiğini ve birçok gözlemci tarafından görülen olağandışı parlak bulutun kaynağı olduğunu doğruluyor.”
Zhuque-2 roketi, LandSpace Technology tarafından Çin’in kuzeybatısındaki Dongfeng Ticari Uzay İnovasyon Test Alanı’ndan 04:21 UTC’de fırlatıldı.
Dr. McDowell’in takibine göre, roketin üst kademesi daha sonra 05:24 UTC’de (yerel saat 11:24) Amerika üzerinden kuzeye doğru geçti.
Çoğu roketten farklı olarak, LandSpace Technology yakıt olarak Methalox adı verilen sıvı oksijen ve metan karışımını kullanıyor.
LandSpace Technology, 2023 yılında Methalox roketini başarıyla fırlatan dünyadaki ilk şirket olduğunu ve bunun güncellenen Zhuque-2 roketinin beşinci uçuşu olduğunu belirtiyor.
Methalox, daha ucuz, çevre dostu olduğu ve potansiyel olarak Mars’ta üretilebileceği için giderek daha fazla uzay uçuşu yakıtı olarak tercih ediliyor.
Bu, Kızıl Gezegen’e giden mürettebatlı keşif ekiplerinin, dönüş yolculuğu için yakıt taşımayarak ağırlıktan tasarruf edebilecekleri anlamına geliyor.
Yakıt boşaltmanın gökyüzünde parlayan bir çizgi oluşturmasının iki yolu vardır.
İlki, yakıtın şafakta veya gün batımından kısa bir süre sonra boşaltılması durumunda, donmuş yakıt kristallerinin ufuktan gelen ışığı yansıtmasıdır.
Ancak bu parlayan ışık gece yarısı civarında göründüğünden, bu olasılık pek mümkün değildir.
Methalox’un parlayabileceği ikinci yol, yakıtın kendisinin üst atmosferin bileşenleriyle kimyasal bir tepkimeye girmesidir.
Karbon, hidrojen ve oksijen – Methalox yakıtının bileşenleri – iyonosfer olarak bilinen atmosferin yüklü kısmına girdiğinde, ışık üretmek için tepkimeye girebilir.
2021’de ABD Deniz Araştırma Laboratuvarı’ndan Paul Bernhardt liderliğindeki bir fizikçi ekibi, gece iyonosfere giren bir yakıt püskürtmesinin “yerden veya uzaydan gözlemlenebilen uzun süreli bir parıltı oluşturabileceğini” ortaya koydu.
Roket yakıtını iyonosferin ortasında 250 km yükseklikte boşalttığından, bu tepkimeler yakıt izinin neden bu kadar parlak göründüğünü açıklayabilir.
Bu, yakıtını boşaltan bir roketin ABD üzerinde muhteşem bir gösteri yarattığı ilk sefer değil.
SpaceX’in Falcon 9 roketleri de yerdeki gözlemcileri tamamen şaşırtan etkileyici desenler oluşturuyor.
Tek fark, SpaceX’in yakıt boşaltmaları tipik olarak Cumartesi günü görülen düz, parlayan çizgi yerine geniş spiral desenler oluşturmasıdır.RetryClaude can make mistakes. Please double-check responses.
News
