ABD Başkanı Donald Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un sunduğu ve İsrail Başbakanı Netanyahu’nun kabul ettiği son “geçici ateşkes” teklifinin maddeleri ortaya çıktı. Metinde, “kalıcı ateşkes” için müzakerelerin “geçici ateşkes” süresince devam edeceği belirtilmesine karşın savaşın bitirilmesi ve “ateşkesin kalıcı hale getirilmesi” konusunda bir garanti verilmemesi dikkati çekti.
ABD’nin İsrail ve Hamas’a sunduğu ateşkes anlaşmasının metninde savaşın bitirilmesi ve “ateşkesin kalıcı hale getirilmesi” konusunda bir garanti verilmemesi dikkati çekti.
İsrail’in 7 Ekim 2023’ten beri Gazze’ye yönelik devam eden saldırıları büyük yıkıma neden olurken; taraflar arasında ateşkes anlaşmasının yeniden sağlanmasına ilişkin girişimlerde kritik bir gelişme yaşandı.
NETANYAHU KABUL ETTİ
İsrail basınında yer alan habere göre; İsrail Başbakanı Netanyahu ABD’nin Ortadoğu Özel Temilscisi Witkoff’un Gazze’deki ateşkes teklifini kabul ettiğini duyurdu.
BEYAZ SARAY DOĞRULADI
Beyaz Saray Sözcüsü Caroline Leavitt, basın toplantısında ABD Başkanı Donald Trump ve ABD Başkanı’nın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un, İsrail’in desteklediği bir ateşkes önerisini Hamas’a sunduğunu söyledi.
Leavitt böylece medyada yer alan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ateşkes teklifini kabul ettiği iddialarını doğrulamış oldu.
“HAMAS KABUL EDERSE TRUMP VEYA WİTKOFF’TAN DUYARSINIZ”
Beyaz Saray Sözcüsü Caroline Leavitt ayrıca “İsrail, bu öneriyi Hamas’a gönderilmeden önce onayladı ve destekledi. Görüşmeler devam ediyor ve Gazze’de bir ateşkesin sağlanmasını, böylece tüm rehinelerin evlerine dönmesini umuyoruz. Bu, yönetimimizin başından beri önceliği olmuştur. Şu anda devam eden süreçle ilgili daha fazla yorum yapmayacağım” dedi. Leavitt ayrıca Hamas’ın öneriyi kabul edip etmediğine dair bir bilgisinin olmadığını belirtirken, “Eğer Hamas kabul ederse ve ateşkes yürürlüğe girerse, bunu bizzat ben, Başkan (Trump) veya Özel Temsilci Witkoff’tan duyarsınız” sözlerini de sarf etti.
ATEŞKES ANLAŞMASININ TAM METNİ ORTAYA ÇIKTI
Öte yandan ABD’nin Hamas ve İsrail’e sunduğu ateşkes anlaşmasını tam metni de ortaya çıktı. Metinde, “kalıcı ateşkes” için müzakerelerin “geçici ateşkes” süresince devam edeceği belirtilmesine karşın savaşın bitirilmesi ve “ateşkesin kalıcı hale getirilmesi” konusunda bir garanti verilmemesi dikkati çekti.
Al Arabiya’nın haberine göre, söz konusu teklifin maddeleri şu şekilde:
“1. Ateşkes süresi: Ateşkes 60 gün süreyle uygulanacak. ABD Başkanı Donald Trump, İsrail’in bu süreye uyacağını garanti edecek.
2. Esirlerin serbest bırakılması: İsrailli 58 esirden, 10 canlı ve 18 ölmüş İsrailli esir 2 aşamada serbest bırakılacak. Birinci gün, canlı 5 ve ölü 9 esir teslim edilecek. Kalan 5 canlı ve 9 ölü ise 7’nci gün serbest bırakılacak.
3. İnsani yardım erişimi: Hamas’ın ateşkesi kabul etmesinin hemen ardından Gazze’ye insani yardım akışı başlayacak. Sivillere yönelik tüm yardım taahhütleri ateşkes boyunca yerine getirilecek, Birleşmiş Milletler (BM) ve Kızılay gibi yerleşik kanallar aracılığıyla ulaştırılacak.
4. İsrail askeri saldırıları durdurulacak: İsrail, anlaşma yürürlüğe girdiğinde Gazze’deki tüm saldırıları durduracak. Gazze üzerindeki askeri ve gözetleme uçuşlarına günde 10 saat ara verilecek, bu süre esir değişimi günlerinde 12 saate çıkarılacak.
5. İsrail ordusu yeniden konuşlanacak:
a) 1. gün: İlk grup esirlerin serbest bırakılmasının ardından İsrail ordusu, insani yardım planları ve önceden kararlaştırılmış haritalar doğrultusunda Gazze’nin kuzeyinde ve Netzarim Koridoru’nda yeniden konumlanacak.
b) 7. gün: İkinci grubun (esirlerin) serbest bırakılmasının ardından Gazze’nin güneyinde benzer bir yeniden konuşlanma gerçekleşecek.
c) Nihai Sınırlar: Teknik ekipler görüşerek yeniden konuşlanma bölgelerine son şeklini verecek.
6. Kalıcı ateşkes görüşmelerinin başlaması:
Görüşmeler ilk gün garantör arabulucuların gözetiminde başlayacak ve aşağıdaki konular ele alınacak:
a) Filistinli tutuklular karşılığında kalan esirlerin serbest bırakılması için şartlar.
b) Gazze’deki İsrail askerlerinin geri çekilmesi ve uzun vadeli güvenlik düzenlemeleri.
c) Gazze’de çatışma sonrası yönetim ve düzenlemelere ilişkin öneriler.
d) Kalıcı ateşkesin resmi olarak ilan edilmesi.
7.? ?Başkanlık taahhüdü: Başkan (Trump), anlaşmaya tam olarak bağlı ve 60 günlük sürede yapılacak başarılı müzakerelerin kalıcı bir çözüme yol açmasını bekliyor.
8.? ?Filistinli esirlerin serbest bırakılması: Gazze’de tutulan İsrailli 10 sağ esirin serbest bırakılması karşılığında İsrail, müebbet hapis cezası almış 125 Filistinli esir ve 7 Ekim 2023 sonrasında Gazze’de alıkonulan bin 111 kişiyi serbest bırakacak.
Ayrıca, 18 İsrailli esirin cenazesine karşılık İsrail, Gazze’den 180 Filistinlinin naaşını teslim edecek. Söz konusu takaslar, ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk ve onu izleyen 7’nci gün iki seferde gerçekleştirilecek, törensiz yapılacak.
9. Bilgi paylaşımı ve kalan esirler:
a) Hamas, 10. gün kalan tüm esirlerin durumu hakkında ayrıntılı bilgi verecek, sağlık durumu veya ölüm teyitlerini sağlayacak.
b) Buna karşılık İsrail, 7 Ekim’den bu yana alıkonulan Gazzeli esirlere ve gözaltında ölen Filistinlilere dair bilgileri paylaşacak.
c) Hamas, ateşkes boyunca esirlerin güvenliğini ve sağlık durumlarını garanti edecek.
10. Eğer 60 gün içinde kalıcı bir ateşkes üzerinde anlaşmaya varılırsa, hayatta olan İsrailli esirler serbest bırakılacak ve yaşamını yitirmiş tüm esirlerin cenazesi teslim edilecek.
Aksi halde, yapıcı müzakereler devam ettiği sürece, tarafların karşılıklı mutabakatı ile ateşkes süresi uzatılabilecek.
11. ABD, Mısır ve Katar, 60 gün boyunca ve muhtemel uzatmada ateşkesi sağlamak üzere garantör olarak görev alacak.
12. Bu ülkeler, kalıcı ateşkes anlaşmasına yönelik ciddi müzakerelerin sürdürülmesini denetleyecek ve gerekli düzenlemelerin tamamlanmasına yardımcı olacak.
13. ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff, sahada yürütülecek müzakerelere liderlik edecek ve anlaşmayı sonuçlandıracak.”
Kaynak: AA
News
