Rusya ile Ukrayna arasında İstanbul’da yapılan barış müzakerelerinin ardından Kiev heyeti bir açıklama yaptı. Savunma Bakanı Umerov, liderler düzeyinde bir toplantının organize edilmesi gerektiğini, bir sonraki adımlarının bu olacağını belirtti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tykhyi ise “Rus heyeti kabul edilemez bulduğumuz bir dizi şeyi dile getirdi” dedi.
Ukrayna heyeti, İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşen ve Rusya ile Ukrayna arasındaki barış müzakereleri kapsamında düzenlenen Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı’nın ardından bir otelde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
SAVUNMA BAKANI, BİR SONRAKİ ADIMLARINI AÇIKLADI
Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski’nin burada üst düzey görüşmelerin olmasını beklediğini belirterek, “Bir sonraki adımın şu olacağını düşünüyorum; Liderler düzeyinde toplantı düzenlenmeli. Ve bu bizim bir sonraki adımımız olacak.” ifadesini kullandı. Ukrayna’nın barış istediğini vurgulayan Umerov, “Ukrayna, insanlara odaklanmış durumda. Biz savaşmaya devam edebilecek güç ve kabiliyetteyiz. Ancak günün sonunda bu savaşı sonlandırmalıyız.” değerlendirmesini yaptı.
“DÖRT GÖZLE BEKLİYORUZ”
Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya da bugünün “çok zor bir günün potansiyel olarak çok iyi bir sonucu” olduğunu belirterek, bunun Türkiye, Ukrayna, ABD liderleri ve Ukrayna’nın Avrupalı ortaklarıyla haftalar süren çalışmaların ürünü olduğunu vurguladı. Kyslytsya, Rusya üzerindeki baskının devam etmesi gerektiğini belirterek, “Liderler bir araya gelebilirse çözülebilecek birçok konu var. Çünkü konuların karmaşıklığı ve Rusya Federasyonu’nun doğası göz önüne alındığında, neredeyse her bir meselenin sadece (Rusya Devlet) Başkan (Vladimir) Putin tarafından çözülebileceği düşünüldüğünde zirvenin daha erken olmasını dört gözle bekliyoruz.” diye konuştu. Bugünkü müzakerelerin bir sonucu olarak Rusya’yla 1000 kişilik esir takasının olumlu bir gelişme olduğuna işaret eden Kyslytsya, “(Esir takası) Ukrayna’daki 1000 aile için potansiyel olarak mükemmel bir haber.” dedi.
“TAKAS EDİLECEK KİŞİLERİN LİSTELERİ ÜZERİNDE ÇALIŞMAYA BAŞLAYACAĞIZ”
Ukrayna Savunma Bakanlığı Ana İstihbarat Dairesi Başkan Yardımcısı Vadym Skibitskiy de Rusya tarafının karşılıklı olarak 1000’er esir değişimini kabul ettiğini hatırlatarak, “Bugünden itibaren, Kiev bölgesi yakınlarında takas edilecek kişilerin listeleri üzerinde çalışmaya başlayacağız. Rus tarafıyla normal bir çalışma yürütüyoruz.” şeklinde konuştu. Skibitskiy, tüm Ukrayna vatandaşlarının evlerine dönmesi için çalışacaklarını belirterek, “Biz onları bekliyoruz, Onları sevinçle karşılayacağız. Rusya tarafıyla çalışmaya devam edeceğiz.” değerlendirmesini yaptı.
“RUS HEYETİ KABUL EDİLEMEZ BİR DİZİ ŞEYİ DİLE GETİRDİ”
Hitapların ardından basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heorhii Tykhyi ise şunları kaydetti: “Rus heyeti kabul edilemez bulduğumuz bir dizi şeyi dile getirdi. Ruslarla her türlü görüşmede uzun bir deneyime sahibiz. Bu yüzden Ukrayna heyetinin o taraftan dile getirilebilecek her şeyi nasıl ele alacağını iyi bildiğini söyleyebilirim. Ukrayna heyeti bunları sakin bir şekilde ele aldı. Temel olarak ana pozisyonumuzu ana hatlarıyla belirttik ve çizgimizde kaldık.”
“TÜRKİYE’NİN KATILIMINA VE KOLAYLAŞTIRICI ROLÜNE DEĞER VERİYORUZ”
Barış çabası için platform sunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye’ye minnettar olduklarını belirten Tykhyi, “Savaşın sona ermesine gerçekten yardımcı olabilecek çok ciddi bir güç olarak Türkiye’nin katılımına ve kolaylaştırıcı rolüne değer veriyoruz.” dedi. Tykhyi, müzakerelerin içeriğinin sorulması üzerine, bugün hem Ukrayna-Türkiye ilişkileri hem de Ukrayna’da barış çabaları hakkında çok önemli bir görüşme yapıldığını vurguladı. ABD ve Ukrayna arasındaki müzakerelere ilişkin de Tykhyi, “ABD ile iyi bir temas halindeyiz. Görüş alışverişinde bulunuyoruz, pozisyon alışverişinde bulunuyoruz ve Amerikan tarafıyla koordinasyon sağlıyoruz.” ifadesine yer verdi.
“ATEŞKES KONUSUNDA RUSYA’DAN BİR YANIT ALMADIK”
Rusya’nın ateşkes konusunda sessiz kalmasının “kabul edilemez” olduğunu belirten Tykhyi, “Ukrayna heyeti bunun böyle olacağını biliyordu. Bu yüzden Ukrayna sakin bir şekilde kendi çizgisini savundu. Ukrayna heyetinin etkili ve sonuç veren bir karar aldığına inanıyoruz.” değerlendirmesini yaptı. Tykhyi, Ukrayna heyetinin İstanbul’a gönderilme amacına ilişkin de, şu ifadeleri kullandı: “Ukrayna heyeti, Başkan Zelenskiy tarafından buraya net bir gündemle gönderildi. Bir numaralı gündem ateşkes. Tam koşulsuz ateşkes ve herkese hatırlatmam gerekiyor ki Ukrayna mart ayında böyle kalıcı bir ateşkesi kabul etti. Evet, bu temel noktada Rusya’dan bir yanıt almadık. Dolayısıyla Ukrayna heyeti için öncelikli konu buydu.” Müzakere için önce ateşkes çağrısı yapan Tykhyi, “Ciddi müzakereler yapmak istiyorsanız, silahların susması gerekir. Bu mantıklı. Önce silahları susturursunuz, sonra konuşursunuz.” diye konuştu.
“HEYETİMİZ BUGÜN BİR ATEŞKES ANLAŞMASINA HAZIRDI”
Tykhyi, ateşkes konusunun bir numaralı gündemleri olduğunu belirterek, “Rus heyetinin muhtemelen sınırlı yetkisi var. Çünkü heyetimiz bugün bir ateşkes anlaşmasına hazırdı. Rus heyeti muhtemelen ateşkes konusunda bu kadar ayrıntıya girmemiştir.” dedi. Moskova’nın ateşkese daha fazla istekli olması için daha fazla baskıya maruz kalması gerektiğini kaydeden Tykhyi, “Rusya’da sadece bir kişi karar alıyor. Hepimiz bunu anlıyoruz. Bu da Putin. Ateşkes ve diğer büyük konularda karar vermesi için ona ihtiyacınız var. Bu yüzden Başkan Zelenski, Putin ile doğrudan müzakereye hazır olduğunu açıkça söyledi. Putin buraya gelmedi, ancak bu konu yine de tartışıldı, çünkü ilerleme kaydetmek istiyorsak, ateşkes de dahil olmak üzere bu liderler toplantısına ihtiyacımız olduğunu anlıyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
İLK ZİRVE TÜRKİYE-ABD-UKRAYNA ARASINDAYDI
Türkiye’ye gelen Ukrayna ve Rusya heyetleri, dün Dolmabahçe’de bir araya geldi. İlk olarak, Türk, Amerikalı ve Ukraynalı heyetler, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın başkanlığında İstanbul’daki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde görüştü. ABD heyetinde ülkenin Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack ve ABD Başkanı Donald Trump’ın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg yer aldı. Ukrayna heyetinde ise Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Dışişleri Bakanı Andriy Sibiha ve Savunma Bakanı Rüstem Umerov yer aldı.
İKİNCİ GÖRÜŞME 1 SAAT 45 DAKİKA SÜRDÜ
Türkiye-ABD-Ukrayna zirvesinin sona ermesinin ardından Dışişleri Bakanı Hakan Fidan başkanlığındaki Türkiye, Rusya ve Ukrayna heyetleri arasındaki görüşme de sona erdi. Görüşme 1 saat 45 dakika sürdü.
BAKAN FİDAN’DAN DİKKAT ÇEKEN SÖZLER
İkinci görüşme öncesinde kameraların karşısına geçen Bakan Fidan “Tüm tarafların barışa olan güçlü taahhütlerinin önümüzdeki yeni bir fırsat penceresi açtığını görmekten memnuniyet duyuyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Trump’ın barış çağrılarına, Sayın Putin ve Sayın Zelenski’nin kulak vermiş olmalarını oldukça önemli buluyoruz.” ifadelerini kullandı.
“GELİNEN AŞAMADA İKİ YOL BULUNMAKTADIR”
Rusya ve Ukrayna’nın doğrudan görüşmelere başlamaya hazır olmalarının bu kritik aşamayı, bugünkü aşamayı mümkün kıldığını vurgulayan Bakan Fidan, “Takdir edersiniz ki gelinen aşamada iki yol bulunmaktadır. Yollardan biri bizi barışa götürecek bir süreci başlatacak, diğeri ise daha fazla yıkıma ve can kaybına yol açacaktır. Taraflar bu yollardan hangisini seçeceklerine kendileri, kendi iradeleriyle karar vereceklerdir. Savaşın başından bu yana bu savaşı nasıl sona erdirebileceğimiz konusunda yoğun çaba sarf ediyoruz.” diye konuştu.
“BU TOPLANTI MART 2022’DEN SONRA BİR İLK”
Bakan Fidan, şöyle devam etti; “Sayın Cumhurbaşkanımız da tarafları bir araya getirmek için yoğun gayret göstermiştir. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski’nin Ankara ziyareti müzakerelerin başlatılması yönünde önemli bir adım olmuştur. Görüşmelere katılan Rus heyetini ağırlamaktan da aynı derecede memnuniyet duyuyoruz. Her iki tarafın temsilcilerini İstanbul’da misafir ediyor olmamız, savaşın sona erdirilmesine yönelik güçlü irademizi gözler önüne sermektedir. Bir noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum. Bu toplantı Mart 2022’den bu yana taraflar arasında gerçekleşen ilk düzey doğrudan temas niteliğini taşımaktadır. Barış yolunda ilerlemek için bu fırsatı değerlendirmek zorundayız. Geç kalınan her gün daha fazla yaşamın kaybedilmesine sebebiyet vermektedir.
“TÜRKİYE HER DAİM YANINIZDA OLACAKTIR”
Savaş can almaya devam ederken ateşkesin bir an evvel hayata geçirilmesi kritik önem taşımaktadır. Ateşkesin müzakerelerle eş zamanlı olarak sağlanması yönünde de önümüzde bir fırsat bulunmaktadır. Burada bir hususu, bir hadise vurgulamak isterim. Bundan sonraki aşamayı yapacağımız tercihler ve atacağımız adımlar doğrultusunda hep beraber belirleyeceğiz. Bu görüşmelerin bir liderler toplantısının temelini oluşturması da oldukça önemli. Yapıcı bir anlayışla müzakere ederek barışa ulaşmanın mümkün olduğuna yürekten inanıyoruz. Şu hususu bir kez daha açıkça vurgulamak istiyorum; Türkiye, savaşı sona erdirme ve barışı sağlama yönündeki çabalarımızda her daim yanınızda olacaktır. Barış için mümkün olan her türlü katkıyı sunmaya da hazırız. Hepinize bir kez daha İstanbul’a hoş geldiniz diyor ve yapılacak teknik müzakerelerde taraflara, sizlere başarılar diliyorum.”
ZİRVEDEN “ESİR TAKASI” ÇIKTI
Barış görüşmelerinin ardından konuşan Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov, “Rusya ile karşılıklı 1000 savaş esirinin takası konusunda anlaştık” dedi. Rus heyeti ise, “Görüşmelerden memnunuz. Rusya ve Ukrayna, olası ateşkese yönelik bakışlarını ayrıntılı olarak sunacak, ardından müzakereler devam edecek” açıklamasını yaptı.
Kaynak: AA / DHA
News
